สำหรับสาระน่ารู้ในฉบับนี้ผมขอนำเสนอแนวความคิดในการออกแบบบ้าน “ชะลอวัย” ที่ “เขาใหญ่” อันเป็นโครงการในฝันของ “ดร.ไก่” ซึ่งท่านเป็นอาจารย์สอนคณะแพทยศาสตร์ในมหาวิทยาลัยของรัฐที่มีชื่อ ในวิชาที่ท่านร่ำเรียนมาเกี่ยวกับ “Anti-Aging” เป็นเรื่องของการชะลอความแก่ให้กับผู้ที่ไม่อยากแก่ โดยมีเพื่อนคู่คิดคือ ดร.คริส จากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ก็สนใจศึกษาค้นคว้าในเรื่องเดียวกัน
มีข้อมูลที่น่าสนใจมาจากสำนักงานสถิติแห่งชาติ ได้สรุปว่าสังคมไทยกำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุตั้งแต่ปี 2005 โดยมีประชากรผู้สูงอายุประมาณ 6-7 ล้านคน หรือประมาณร้อยละ 10.4 ของประชากรทั้งประเทศ และคาดว่าจะเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ในช่วงปี 2024-2025 ครับ
สืบเนื่องจากผมเคยบอกกับ ดร.ไก่ ว่า “ความฝัน+ความหวังเป็นของฟรี” ก็เลยทำให้ ดร.ไก่เกิดแรงบันดาลใจลุกขึ้นมาทำในสิ่งที่ตัวเองฝันและหวังเอาไว้ สุดท้ายก็เลยมาตกผลึกที่โครงการบ้าน “ชะลอวัย” ที่เขาใหญ่ ซึ่งเป็นบริเวณที่มีโอโซนติดอันดับ 1 ใน 10 ของโลก ทั้งยังมีสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติที่สมบูรณ์ บริเวณด้านหลังก็ติดลำตะคอง
นอกจากนั้นการเดินทางเข้าถึงก็แสนจะสะดวกสบายเพียงแค่ไม่กี่นาทีจากแยก “ธนะรัชต์” และก็ยังไม่ไกลนักจากห้างสรรพสินค้าประเภท “โมเดิร์นเทรด” ที่สามารถตอบสนองต่อวิถีชีวิตของคนเมืองที่ยังติดอยู่ในความสะดวกสบายแบบ “ทันสมัย” ครับ
จะว่าไปแล้วโครงการบ้าน “ชะลอวัย” ที่ “เขาใหญ่” นี้มีแนวคิดที่พิเศษมากครับ ไม่ใช่เป็นแค่เพียงบ้านพักตากอากาศแบบธรรมดาๆ แต่เป็นบ้านที่ผมตั้งใจออกแบบมาเพื่อให้เป็นบ้านที่สามารถกลับมาดูแลสุขภาพของเจ้าของ จึงถือได้ว่าเป็นบ้าน “ชะลอวัย” หรือบ้านสำหรับคนประเภทที่อย่างไรก็ไม่ยอมแก่
โดยแท้จริงซึ่งผมได้ใช้แนวคิด “Universal Design” ที่บางครั้งเรียกว่า “อารยสถาปัตย์” ที่เป็นกระบวนการออกแบบบ้านเผื่อเอาไว้สำหรับผู้สูงวัยในอนาคต หากวันใดวันหนึ่งสมาชิกในบ้านคนใดคนหนึ่งอาจจำเป็นต้องใช้รถเข็น จึงออกแบบให้มีทางลาด และมีการเล่น Step (ระดับ) ที่พื้นให้น้อยที่สุด ทั้งยังออกแบบให้มีราวจับในบริเวณที่เหมาะสม
รวมถึงการออกแบบระบบระบายอากาศที่ดีให้ลมสามารถพัดผ่าน ที่เรียกว่า “Cross Ventilation” จึงจัดไว้ว่าเป็น “บ้านไม่บาน” ที่ครบถ้วนทั้ง “4 อ.” ครับ คือ “บ้านอากาศดี” “บ้านอาหารการกินอยู่ดี” “บ้านออกกำลังกายดี” จึงเป็น “บ้านอารมณ์ดี” ก็ถือว่าดีอย่างถึงพร้อมในทุก “มิติ” ครับ
สำหรับพื้นที่ในการออกกำลังกายผมออกแบบให้มี “Terrace” และ “ระเบียง” กว้างที่คนโบราณมักจะเรียกว่า “ชานเรือน” หรือ “ชานแดด” เชื่อมต่อไปยังสวน เอาไว้นั่งเล่นรับแสงแดดอ่อนๆ ในยามเช้าหรือยามเย็น จะไว้เดินเล่นออกกำลังกายก็ได้ หรือจะเดิน “จงกรม” ก็ไม่ผิดกติกาแต่ประการใด
เพราะเมื่อ “ออกกำลังกาย” แล้วก็ควรที่จะต้อง “ออกกำลังใจ” ไปพร้อมกันด้วยครับ เรียกว่าถึงพร้อมทั้ง “กายะสัปปายะ” และ “จิตตะสัปปายะ” ถึงพร้อมด้วยสุขภาพพลานามัยที่แข็งแรงสมบูรณ์ดีทั้ง “กาย” และ “ใจ”
ยิ่งไปกว่านั้นผมยังออกแบบให้มีสระว่ายน้ำขนาดกำลังพอเหมาะพอดี ขนาด 3×6 เมตร โดยประมาณ เอาไว้ว่ายน้ำหรือเดินออกกำลังกายในน้ำ หรือนั่งดูลูกหลานเล่นน้ำ หรือนั่งจิบชายามบ่ายริมสระน้ำที่มักเรียกว่า “Afternoon Tea” แบบ “ผู้ดีอังกฤษ” นั่งใต้ร่มไม้ แดดรำไรๆ กินลมชมสวน ชมวิวทิวทัศน์ที่แสนจะสวยสดงดงามของธรรมชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณ “Terrace” ริมสระว่ายน้ำ
จะว่าไปแล้วชีวิตที่ “ชิลล์ๆ” แบบนี้ก็คงไม่มีอะไรดีไปกว่านี้อีกแล้วครับ ได้นั่งพักผ่อน นอนเอกเขนกพร้อมหนังสือดีๆ สักเล่ม ปล่อยให้เวลาเคลื่อนตัวไปอย่างช้าๆ เพราะในช่วงชีวิตที่ผ่านมาได้ทำงานหนักอย่างเคร่งเครียดกันมามากแล้ว ก็ให้ของขวัญเป็นรางวัลกับชีวิตบ้าง
สำหรับ “บ้านพักตากอากาศ” ประเภทบ้าน “ชะลอวัย” ที่ “เขาใหญ่” นี้ ผมออกแบบให้มีขนาดไม่ใหญ่จนเกินไปจนดูแลไม่ไหว แต่ก็ไม่ได้เล็กจนเกินไปจนรู้สึกอึดอัด บนพื้นที่ดิน 250-300 ตารางวา นอกจากนั้นผมยังเน้น “ฟังก์ชั่น” การใช้สอยบริเวณพื้นที่ชั้นล่างเป็นพิเศษ ก็เพราะในอนาคตเมื่อเจ้าของบ้านมีอายุมากแล้วจะขึ้นลงบันไดก็คงทำได้ลำบากครับ
จากสถิติได้บอกกับผมว่าอุบัติเหตุส่วนใหญ่ของบรรดาผู้สูงวัยมักมาจากการล้ม ดังนั้นพื้นที่ที่ต้องระวังเป็นพิเศษ คือ บริเวณบันไดทางขึ้นลงและพื้นที่ในห้องน้ำ เพราะเมื่อผู้สูงอายุล้มแล้วก็จะมีผลกระทบตามมามากมาย เช่น สภาพร่างกายที่ทรุดโทรมลงส่งผลให้สภาพจิตใจย่ำแย่ เพราะเดินเหินไม่สะดวก ทำให้เกิดความเบื่อหน่ายไม่อยากรับประทานอาหาร และมักจะเก็บตัวอยู่เงียบๆ ถือว่าเป็นสิ่งที่ต้องหลีกเลี่ยงไม่ควรให้เกิดขึ้นเป็นอย่างยิ่งครับ
ดังนั้นในกระบวนการออกแบบของผมจึงจำเป็นต้องคิดครบถ้วนในทุก “มิติ” ที่เกี่ยวข้องครับ มาชื่นชมความงามของบ้าน “ชะลอวัย” ที่ “เขาใหญ่” ของ “ดร.ไก่” ที่มีความฝันและความหวังว่าจะสร้างบ้านพักตากอากาศให้กับตัวเองเพื่ออยู่เองและให้กับคนรอบข้าง ที่จะต้องเป็นบ้านที่สามารถตอบโจทย์เรื่องการมีชีวิตที่ยืนยาวอย่างสุขภาพดีและมีความสุข ซึ่งสะท้อนออกมาให้เห็นเด่นชัดในการออกแบบและวางผัง
ตลอดจน “รูปลักษณ์” ของตัวบ้านที่ก็ต้องไม่ยอมแก่แบบเจ้าของบ้านเช่นกัน ซึ่งผมเรียกว่าบ้าน “ชะลอวัย” ในสไตล์ “อกาลิโก+ไฮโซ+โลว์คอส” ที่ “สวยทน สวยทาน สวยนาน สวยประหยัด สวยดูดี สวยมีชาติตระกูล” ก็ครบถ้วนสำหรับบ้าน “ชะลอวัย” ที่ “เขาใหญ่” ครับ
